Tanja Nickel và Katharina Obladen vẫn còn đang học trung học khi họ xin cấp bằng sáng chế cho y tưởng khử trùng cho tay nắm thang máy bằng tia UV.

Một thập kỷ sau, UVIS, công ty khởi nghiệp non trẻ của họ đang nhận được vô số đơn hàng từ khắp nơi trên thế giới đối với thang máy kháng khuẩn và các lớp bảo vệ chống khuẩn cho xe đẩy trong siêu thị và nút bấm thang máy.

Cô Katharia Obladen (bên phải) và một nhân viên công ty UVIS giới thiệu chiếc hộp khử khuẩn tay vịn thang máy bằng tia UV. Ảnh: AFP.

"Mọi người đều muốn làm điều đó", cô Obladen, 28 tuổi, chia sẻ với AFP tại nhà máy của công ty ở trung tâm thành phố Cologne.

Từ chiến thắng trong cuộc thi ở trường học

"Đại dịch đã khiến các doanh nghiệp nhận ra rằng họ cần đầu tư vào các biện pháp đảm bảo vệ sinh cho nhân viên và khách hàng. Nó đi từ việc có-thì-tốt đến bắt-buộc-phải-có", cô Obladen nói thêm.

Khi nước Đức bắt đầu nới lỏng một số biện pháp phong toả, công ty khởi nghiệp 5 người của Obladen và Nickel đã tràn ngập yêu cầu từ các cửa hàng, quán cà phê, văn phòng muốn mở cửa trở lại cho công chúng nhưng nhận thức rõ về rủi ro sức khoẻ ở những không gian chung.

Là bạn từ hồi học mẫu giáo, Nickel và Obladen lần lượt 17 và 18 tuổi khi họ tham gia cuộc thi sáng chế khoa học ở trường cấp 3.

Lo lắng về dịch tả lợn châu Phi xuất hiện khi đó, hai người bạn muốn chế tạo ra thứ gì đó giúp virus biến mất khỏi các không gian công cộng.

Lấy cảm hứng từ việc sử dụng bức xạ tia cực tím để khử trùng nước uống ở thành phố New York, họ đã thiết kế một hộp đèn UV có thể gắn vào thang cuốn thang máy nhằm khử trung tay vịn. Bức xạ của tia UV sẽ phá hủy ADN của các vi sinh vật gây bệnh.

Họ nhờ gia đình giúp đỡ trong việc đăng ký bằng sáng chế cho phát minh này.

Sau khi học xong đại học, hai người bạn sáng lập công ty UVIS với nguồn tiền từ chương trình hỗ trợ khởi nghiệp. Đây cũng là công ty kỹ thuật hiếm hoi ở Đức có phụ nữ điều hành.

Năm nay, bộ đôi bổ sung một dòng sản phẩm mới là lớp phủ kháng khuẩn, không dựa trên công nghệ UV. Lớp phủ này trong suốt và có thể được phun lên các bề mặt để tiêu diệt nấm mốc, vi khuẩn và virus cũng như virus corona chủng mới gây bệnh Covid-19, dựa trên đặc tính tự làm sạch của titan dioxide.

Bên trong chiếc hộp là những bóng đèn chiếu tia UV cực mạnh nhằm diệt khuẩn cho tay vịn thang máy - nơi tiếp xúc với nhiều người. Ảnh: AFP.

Các nhà sản xuất thang máy và thang cuốn lớn nhất châu Âu gồm Thyssenkrupp, Schindler, Otis và Kone là những khách hàng đầu tiên của UVIS, và đặt chiếc hộp chiếu tia UV của công ty lên thang máy trong các trung tâm thương mại, bệnh viện và nhà ga.

Nhưng sự xuất hiện của virus corona đã khiến cho nhu cầu tăng vọt.

"Chúng tôi đã vượt quá mục tiêu doanh số cho cả năm 2020", cô Nickel cho biết.

Sự quan tâm đặc biệt mạnh mẽ ở châu Âu và châu Á. UVIS gần đây đã gửi 30 sản phẩm dành cho thang máy đến Singapore.

Nhiều ứng dụng trong tương lai

Bên trong nhà xưởng nơi ông nội của cô - một thợ điện - từng làm việc, với chiếc mũ của ông vẫn còn ở trên kệ, Obladen trình diễn cách hộp đèn của UVIS hoạt động.

Ba chiếc đèn UVC phát ra tia sáng màu xanh, trong đó là tia UV mạnh nhất và nguy hiểm nhất nếu tiếp xúc trực tiếp với da và mắt người. Chúng được bao bọc bởi một vỏ kim loại hình chữ nhật. Chiếc hộp sẽ đi qua tay vịn của thang cuốn và tiêu diệt hết các vi khuẩn trên đó.

Chiếc hộp chỉ có kích thước bằng cánh tay một người lớn và có thể được lắp đặt vào bất cứ chiếc thang cuốn nào.

Việc khử trùng bằng tia cực tím được sử dụng thường xuyên trong ngành công nghiệp thực phẩm và các bệnh viên trên toàn thế giới, trước cả khi đại dịch Covid-19 xuất hiện. Ở Trung Quốc, tia cực tím cũng được sử dụng để làm sạch xe buýt và tiền giấy lưu thông trong vùng dịch.

Cô Obladen cho biết công ty đang xem xét các cách khác để tận dụng khả năng diệt khuẩn của tia UV, nhưng sự an toàn với con người là trên hết.

Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây đã gợi ý về việc sử dụng tia UV trên các bệnh nhân nhiễm virus corona, khiến các chuyên gia y tế choáng váng và cảnh báo rằng điều đó có thể gây bỏng và ung thư da.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng cảnh báo không sử dụng đèn UV trực tiếp trên da người.

Obladen và Nickel có kế hoạch tăng cường năng lực sản xuất và mở rộng dịch vụ sơn phủ kháng khuẩn của họ.

Họ đã bận rộn phun các tấm thang máy, mặt bàn và ghế ngồi cho một loạt các doanh nghiệp sắp mở cửa trở lại, cũng như tay cầm xe đẩy trong siêu thị.

Một sản phẩm khác của UVIS là lớp phủ không màu kháng khuẩn, sử dụng tính chất tự làm sạch của titan dioxide. Ảnh: AFP.

"Chúng tôi cũng đang xem xét phát triển các lĩnh vực khác, chúng tôi đã có một ngân hàng hỏi về việc sử dụng ánh sáng tia cực tím để khử trùng tiền trong các cây ATM, kết hợp với lớp phủ cho màn hình cảm ứng", cô Obladen cho biết.

"Thật thú vị khi nghĩ về những cách mới để sử dụng bằng sáng chế của chúng tôi", nữ giám đốc 27 tuổi chia sẻ.

Thủ tướng Đức Angela Merkel hôm 25/4 tuyên bố nước này sẽ chi tiền để kích thích nền kinh tế châu Âu để giảm thiệt hại từ đại dịch Covid-19. GPD Đức dự kiến sẽ sụt giảm 6,3% trong năm nay, con số lớn nhất kể từ thập niên 1950.